Devletin Subayı Subayın Devleti

“I·no¨nu¨ ile Menderes do¨nemindeki birbiriyle ardıs¸ık gizli o¨rgu¨tlenmelerin gerekc¸elerine bakıldıgˆında, u¨yelerindeki kus¸ak/ zihniyet farklılıgˆına ragˆmen, bazı temel noktalarda bir ‘su¨reklilik’ so¨z konusuydu. Bu su¨reklilik, kıs¸lalarda genc¸ subayların ‘n’olacak bu memleketin hali’ sorusuna aradıkları ‘benzer’ yanıtlarda gizliydi. Bu yo¨nu¨yle, geri kalmıs¸lıktan kurtarmak go¨revini, Milli S¸ef Do¨nemi gizli o¨rgu¨tlenmelerinden miras alan bu genc¸ kurmaylar, Prusya askeri^ ekolu¨yle egˆitim go¨rmu¨s¸ seleflerinden farklı olarak Amerikan askeri^ ekolu¨yle yetis¸en 1920’ler kus¸agˆını temsil ediyorlardı. Fakat subaylar nezdinde bu iki ekol arasında kesin kopus¸ oldugˆunu so¨ylemek mu¨mku¨n degˆildir. Melez bir askeri^ yapının ha^kim oldugˆu ordu ic¸indeki illegal olus¸umları hayata gec¸iren temel gerekc¸e ‘u¨lkeyi geri kalmıs¸lıktan kurtarmak’ olsa da, 27 Mayıs Askeri^ Mu¨dahalesi’nin hareka^t su¨recinde subayların temel motivasyon kaynagˆı, siyasal-toplumsal muhaliflerin ‘o¨zgu¨rlu¨k/demokrasi’ talepleriydi.”

Nesimi Go¨ks¸en’in Devletin Subayı, Subayın Devleti kitabı, 27 Mayısc¸ıların ama onun da o¨tesinde 27 Mayıs’a giden yolda asker ic¸erisindeki o¨bekles¸melerin temel motivasyonunu anlamaya c¸alıs¸ıyor.

Siyasetc¸ilere gu¨vensizligˆi, siyasete yu¨klenen pejoratif anlamı, u¨lkenin geri kalmıs¸lıktan kurtarılması misyonunu asker ic¸inden go¨rerek, kus¸ak ve ekol detaylarında gezinerek, topluma “mu¨dahale” misyonunu nasıl edindiklerinin kaynaklarına giderek, askerin toplumsal hayattaki “kaygı”larını irdeleyerek 27 Mayıs’ın farklı bir vec¸hesini ortaya koyuyor.