Avrupa da Antifaşizmin Tarihi (1923-1939)

“Fas¸izm, bir do¨nemin ahla^ki hastalıgˆı olarak ya da kimi u¨lkelerin tarihsel gelis¸iminin mantıksal mirası olarak ele alınıyor, kapitalist toplumun tahakku¨mu¨nu¨n bir evresi olarak ya da hem komu¨nizme hem de ayrıcalıklı bir azınlıgˆın so¨mu¨ru¨su¨ne kars¸ı kendini ifade etme arzusundaki orta sınıf o¨zlemlerinin meyvesi olarak analiz ediliyordu. Fakat go¨ru¨lmeyen ya da go¨zu¨n kapalı kaldıgˆı s¸ey, fas¸izmin Avrupa’nın 19. yu¨zyılda tanımıs¸ oldugˆu diktato¨rlu¨k rejimlerine asla indirgenemeyecegˆiydi.”

20. yu¨zyıl bas¸ında Avrupa’da yu¨kselen fas¸izm dalgası, hem direnis¸ iradesini hem de bu iradeyi o¨rseleyen tartıs¸maları beraberinde getirdi. Olayların aciliyeti ic¸inde o¨zellikle sosyalistler, komu¨nistler, liberaller, entelektu¨eller, dinî cemaatler ve is¸c¸iler bu fikir ve eylem du¨nyasının bas¸ akto¨rleri oldular.

Fas¸izm gu¨c¸lenip yayılırken antifas¸istler bunun bir o¨lu¨m kalım meselesi oldugˆunu anlamakta gec¸ mi kalmıs¸lardı? Birles¸mek mi ayrı mu¨cadele etmek mi, gizli o¨rgu¨tlenmeler kurmak mı meclis c¸atısı altında demokrasiyi savunmak mı gerekiyordu? Jacques Droz, fas¸izme kars¸ı direnis¸ hareketlerinin izini su¨rerken sadece bir tarih okuması yapmıyor, aynı zamanda do¨neme dair eles¸tirel bir c¸o¨zu¨mleme de sunuyor. I·talyan, Alman, Avusturyalı, Fransız, I·ngiliz ve I·spanyol antifas¸izmleri yanında Balkan ve Kuzey u¨lkelerine de yer veriyor. Kendi vatanlarında ya da su¨rgu¨nde, yeraltında ya da parlamentoda, silahlarıyla ya da kalemleriyle, hayatları pahasına direnen insanları anlatıyor.

Avrupa’da Antifas¸izmin Tarihi, sadece direnis¸in degˆil fas¸izmin analizi ic¸in de temel bir referans niteligˆinde.